Cilt analizi sırasında dikkat edilmesi gereken faktörler bulunmaktadır. Bu bağlamda yaş, cilt yapısında en önemli faktördür.
Genç ciltlerde salgılama normal, hücre yenilenmesi hızlı, üst tabaka tazedir. Cilt, siyah nokta ve sivilce oluşumuna eğilimlidir.
Yaş ilerledikçe ciltte kuruma meydana gelir. Yağ salgılaması ve hücre değişimi yavaşladığı için cilt, dış etkenlere karşı korumasız kalır ve suyunu kaybetmeye başlar. Kolajen ve elastin proteinleri azaldığı için de kuruluğa bağlı çizgi ve sarkmalar görünür.
Olgun ciltlerde ise yaş faktörüne bağlı olarak cilt yeterince beslenemez. Kuruluk başlar, kas yapısı zayıflar, vitaminlerini yitiren ciltte çizgi ve kırışıklıklar derinleşir.
Pigmentasyon, cildin dış uyarılara karşı tepkisidir. Kızarma, çabuk renk değişimi ve lekelenme cildin yapısı hakkında bilgi verir. Örneğin kılcal damarları yüzeye yakın olan ciltler çabuk kızarır, alerjik reaksiyonlar gösterir. Bazı ciltlerde ise hormonal nedenlere bağlı olarak leke ve renk değişimleri görülebilir.Kan dolaşımının zayıf olduğu ciltler ise cansızdır.
Cilt analizinde dikkat edilecek diğer faktörler; cildin yapısı, ısısı, nem oranı, asit-alkali dengesi (pH oranı) ve cilt üzerindeki belirleyici özelliklerdir (çil, leke, ben, kist vb).
Cilt tipleri
Cilt tipi, sabit ve değişmez bir özellik değildir. İklim, yaş, hormonal değişmeler ve daha birçok faktörden etkilenebilir ve karakterini değiştirebilir. Cilt tipleri genelde karakteristiklerini 13-30 yaş arasında daha çok gösterirler.
KURU CİLT
Yağ ifrazatı az olan bir cilt tipidir. İnce yapılıdır. Rengi solgundur. Kuruma ile beraber göz çevrelerinde kalıcı ince çizgiler oluşur. Gözle görülebilecek şekilde gözenekleri yoktur, düzgün bir dokuya sahiptirler. Genellikle pul pul dökülmeler, kılcal damar zayıflığından dolayı da çatlamalar gözükebilir. Cildin genel görünümü büzülmüş ve kurudur, kaşlarda da kepek gözükür.
Kuru cilt, ilerleyen zamanla kendini hassaslaştırmış cilt yapısına dönüşebilir ve nemsizleştirebilir. Yaş olgunlaştıkça ciltteki yağ ve lipit değeri azalacağından, cildin su tutma kapasitesi de azalacaktır. Bu durumda cilt kuru ve nemsiz kalır.
Dış faktörlerden oluşabilecek kuruma, yağ üretiminin az olmasından, rüzgâr veya güneşe maruz kalınmasından, iklim şartlarından, yoğun sabun ve deterjan tarzında ürün kullanılmasından, C, E ve F vitaminlerinin eksikliğinden kaynaklanabilir. Nemsiz cilt de kuru cilt belirtilerini gösterebileceğinden dolayı iki cilt tipi ayrı ayrı ele alınmalıdır.
Nemsiz cilt için seçilen ürünler, A ve E vitamini, bitkisel yağlar, sakinleştirici otlar içermelidir. Temizleme sırasında çok sert ürünler değil de cildin yağını azaltmayacak ürünler tercih edilmelidir.
YAĞLI CİLT
Yağ ifrazatı fazla olan cilt tipidir. Kalın yüzeye sahiptir. Tıkanık görünümlüdür. Yağlanma nedeniyle, ciltte parlak bir görünüm vardır. Özellikle T bölgesinde (burun, çene, alın) açık gözenekler oluşur. Bu tarz cilt tiplerinde siyah nokta oluşumu ve sivilceler kendini gösterir. Kist ve büyük sivilceler de oluşabilir. Cildin genel görünümü kızarık ve pürüzlüdür. Gözeneklerin tıkanması sonucu veya hijyen eksikliğine ve hormonal dengesizliğe bağlı olarak da cilt yağlanabilir.
Yağlı cilde sahip kişilerin yaptığı yanlışlardan biri, hep cildin yağını azaltacak yoğun temizleyici ürünler kullanmalarıdır. Bu şekilde cildin nem seviyesi bozulur, kurur, hassaslaşır ve ph dengesi bozulur.
Yağlı ciltler için ürün alırken dikkat edilecek en önemli nokta, temizleme ürünlerinin cildi kurutacak kadar yoğun deterjan maddeleri içermemeleridir. Antiseptik etkili formüller tercih edilmeli ki cildin sterilizasyonu tam sağlanabilsin. Örneğin çay ağacı özlü bir temizleme formunu kullanabilirler. Yağlı ciltlerde ilerleyen dönemlerde sarkma oluşabileceğinden, C ve A vitaminli kremleri tercih edebilirler.
NORMAL CİLT
Çok az insanda bulunan cilt tipidir. Yumuşak, berrak, renk dağılımı eşit, gergin, sıkı, pürüzsüz, lekesiz ve esnektir. Dokunmaya karşı yumuşak ve kaygandır.
Epidermis (ölü üst katman) ortalama kalınlıktadır. Elastikiyeti’ yüksektir.
Ciltte bozulma, nadiren yaş ilerledikçe görülür. Ne parlak ne de donuk, ne çok yağlı ne de çok kurudur. Güneşe, rüzgâra, aşırı derecede soğuğa maruz kalmak, kötü beslenme ve hormonal değişimlerin cilt tipini de değiştirebileceği göz önünde tutularak bakım ihmal edilmemelidir.
Normal ciltler, bakımı sistemli şekilde yapıp, E vitamini yoğun olan ürünleri tercih edebilirler.
KARMA CİLT
Yağlı,normal ve kuru normal olmak üzere iki tür karma cilt vardır.
Yağlı,normal karma ciltlerde, T bölgesi (alın, çene, burun) yağlı, geri kalan kısımlar normal nem seviyesindedir.
Kuru,normal karma ciltlerde ise T bölgesi normal olup, yanaklarda kurumalar (pul pul dökülmeler) görülebilir.
Karma ciltlerde uygulama yapılırken bölgesel ele alınmalıdır. Kuru bölgeler nemlendirilecek, yağlı bölgelerin de yağ ifrazatı giderilecek şekilde ürün kullanalması gerekmektedir.
Karma ciltlerin ürün seçerken dikkat etmesi gereken nokta, ürünün cildi yormamasıdır. Formül hem yumuşak, hem iyi bir temizleyici olmalıdır. T bölgesindeki yağlanmayı yok edeyim derken, yanak bölgesinde kurumayı artırmamalıdır. A ve D vitaminli ürünler tercih edilebilir.
HASSAS CİLT
5 kişiye “cildiniz nasıl?” diye sorsak, 3’ü “hassas” der. Fakat hassasiyetlik sanıldığı derece yaygın değildir. Çünkü herhangi bir kozmetik ilk sürüldüğü andan itibaren reaksiyon verir, cilt kolaylıkla tahriş olur. Eğer cildiniz kozmetik ürünlerini kabul etmeyip kızarma ve yanma gibi belirtiler veriyorsa, o zaman hassas cilt tipi diyebiliriz.
Hassas ciltlerin görünümü ince ve şeffaftır. Gözenekleri küçüktür. Kılcal damarlar, yüzeyde ve ince olduğu için dış uyarıcılar karşısında (ısı değişimi, rüzgar, güneş, alkol, baharatlı yiyecekler) çabuk kızarır ve alerjik tepkiler gösterir. Diş etkenlere karşı korumasızdır. Genelde kuru ciltlerde oluşur. Gittikçe sigara kağıdı kadar ince bir görüntü verir. İklim değişiklikleri ve stres, hassas ciltli kişilerde hemen reaksiyona sebep olur. Bu dönemsel bir durum ise, o zaman kişide o dönem hassaslaşmış cilt tipi adı altında bakım yapılmalıdır. Bu dönemde cildin doğal yapısını bozabilecek her şeyden kaçınmak gerekir. Cildin phini stabil tutmak önemlidir.
Alerjik ciltler ise daha agresif tepkiler verirler. Oluşan kızarıklıklar 2 hafta kadar dahi sürebilirler. Bu tarz cilt tipleri için mutlaka hekime danışmalıdır. Ayrıca yaşam koşullarını gözden geçirip stresten uzak kalmalıdırlar.
Bir de kuperozlu (kılcal damar sorunu olan) hassas ciltler vardır.Bu tip ciltlerin üst düzeyinde bulunan kılcal damarlar zayıflayarak çatlar,bunun sonucu şeffaf ve hassas olan ciltlerde çatlamış damarlar,dışarıdan kızarıklık olarak görülür.
Yanakialın ve burun bölgesi kızarık;cildin genel görünümü pembedir.Aşırı sıcak ve soğuğa karşı çok tepki verir,salgılaması azdır,cilt yapısı incelmiştir.
Hassas cilde sahip olanlar, tıbbi papatya içeren formları kullanabilirler.E vitamini nem değerini yükseltir ve cildin savunmasını artırır.Hassas ciltlerde çok ürün kullanıp,cilt yorulmamalıdır.
OLGUN CİLT
Genç görünümünü kaybetmiş cilt tipidir.35 yaşından itibaren hücre yenilenmesi azaldığından,elastikiyet kaybı görülmeye başlar.Bu dönemde cildin yaşlanma sürecine dönüşmemesi için cilt bakımlarının ihmal edilmemesi gerekmektedir.
Kurumuş yani susuz kalmış ciltler,özellikle menopoz ve sonrasında görülür.Yağ ifrazatı ve doğal nem kaybı,dış etkenler(rüzgar,güneş vb) sebebiyle oluşur.Cildin kuruluğu belirgindir.Elastikiyet kaybı da kendini iyice belli eder.Ciltte kırışıklık,hormonal değişmeler,yanlış beslenme ve yaş faktörü ile oluşur.
Belirgin ve derin çizgiler,genel kuruluk ve sarkmalar meydana gelir,cilt cansızdır.
