Evde güzelleşmek aslında hem eğlenceli,hem rahat,hem hijyenik,hem sağlıklı,hem de daha ekonomik…
Evde kozmetik yapmanın avantajları
* Cilt bakımında kullanmak istediğiniz malzemeleri kendiniz seçebilirsiniz.
* Renklendirici,parfüm,koruyucu veya raf ömrünü uzatma bakımından yapay sentetik maddeler kullanmanız gerekmez.
* Cilt dostu maddelerle cildin işlevlerini destekleyebilir,ambalajlarında dahi çevreye dost ve uyumlu olanları tercih edebilirsiniz.
* Sentetik kimyasal kullanılmadan yapılan kozmetiğin toksik birikimi olmayacağından,endişesiz şekilde kullanabilirsiniz.
* Kullanılacak malzemeleri eczanelerden,bitkisel drog satıcılarından(aktarlardan) ya da mutfak alışverişinizi yaparken organik marketlerden ya da pazarlardan kolaylıkla satın alabilirsiniz.
Dikkat edeceğimiz noktalar
* Tabii maddeler kullanılacak.
* Tedavi edici etkiden yararlanmak için amaca uygun maddeler seçilecek.
* Kolayca kullanılabilir şekilde olacak.
* Taze hazırlanıp,kısa sürece tüketilecek.
Ürün hazırlamada gerekli malzemeler
* Havan(porselen veya ahşap)
* Cam tas ve cam rende
* Huni(cam veya porselen)
* Cam damlalık
* Eldiven
* Ölçme bardakları(beher bardak)
* Mezür
* Tahta kaşıklar vb
Kullanacağımız bitkisel malzemenin etkililiğinin yok olmaması için kesinlikle plastik veya metal kullanılmaz.Busebeple hazırlayacağımız kabın mutlaka porselen,cam ya da taht olmasına dikkat etmeliyiz.Ambalajları da doğaya dönüşümlü kartonlardan seçebilirsiniz.
Hazırlamada kullanılan bazı sıvağlar ve doğal bileşikli maddeler
Sıvağ(etkin madde taşıyıcı) ve yardımcı madde olarak;sabit yağlar(üzüm çekirdeği,kakao yağı ve karite yağı vb),rezinler(vişne reçinesi vb),lanolin,balmumu,bal,elma sirkesi,bitki çayları,gülsuyu ve deniz tuzu kullanılır.
Bitkisel yağ kullanımı,bitkilerle tedavi geleneğinde bilinen en eski beden bakımı uygulamalarında çok önemli bir yere sahip olup,önemini koruyarak bugüne gelmiştir.
Bitkisel sabit yağlar,değerli içerikleriyle(doymamış yağ asitleri,lesiten,vitaminler ve çeşitli mineraller) cildin işlevlerini desteklerler.Ancak sabit yağların hepsi birbirinden farklı yapısal özellikler taşımaktadırlar.Bu farklılık,bünyelerinde taşıdıkları doymuş veya doymamış yağ asitlerinin cinsi ve sayısı ile doğru orantılı olarak kendini gösterir.Busebeple cilt bakımı için yağ seçerken özelliklerine ve nasıl üretildiğine çok dikkat etmek gerekir.
Günümüzde kullanıma sunulan pek çok bitkisel yağ,kimyasal ilaç kalıntıları içermektedir! Bu nedenle,kimyasal ilaçlama yapılmayan bölgelerin ürünlerinden elde edilmiş,çok kaliteli yağların kullanımına özen gösterilmelidir.Sabit yağların üretiminde,presleme sırasında 40-60°C’nin üzerinde işlem yapılırsa değerli vitaminler kaybolur.Soğuk preslenen yağlarda ise etken maddeler ölmez.Bu bakımdan presleme usulleri ve kaçıncı sıkım oldukları da önem taşımaktadır.En kıymetli yağlar,soğuk olarak preslenmiş ilk sıkım yağlardır.
Doğal kozmetik yapımında kullanacağımız bazı sabit yağların ve diğer doğal bileşikli maddelerin etkilerini ve kullanım amaçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Beyaz-sarımtırak,oldukça katı,kıralabilir bir kütledir.Eritilirken,36°C’den fazla ısıtılmamalıdır.Güneş preparatlarında kullanılır.Cilt tarafından çabuk emilir.Yumuşatıcı özelliği vardır.
Afrika’nın Burkina Faso bölgesinde,tabiatta doğal olarak yetişen she ağacından elde edilir.Seri üretimi zordur.Genellikle köy kadınları shea fındıklarını geleneksel yöntemlerde toplarlar ve özünü çıkararak,karite yağını elde ederler.İçeriğinde bulunan etken maddeler,linoleik asit,yağ asitleri,triterpenalkoler,vitamin E,provitamin A ve allantoin’dir.Cildi besleyen ve koruyan bir yağdır. Şu amaçlarla kullanılabilir:
* Günlük cilt nemlendirmesi
* Cilt kızarıklığı (bebeklerde oluşan pişil dahil)
* Güneş yanıklarıyla oluşan deri soyulmaları
* Güneşin yakıcı ve rüzgarın kurutucu etkilerinden korunma
* Ciltteki lekeler ve kırışıklıklar
* Kuruluktan doğan deri kaşınmaları
* Ayaklardaki sert deriyi yumuşatma(özellikle topuklar)
* Hamilelikte oluşan çatlakları önleme
* Cildin esnekliğini koruma
* Küçük yanıklar ve yaralar
* Egzama ve sivilceleri azaltma
* Pürüzsüz cilt dokusu
* Ciltteki yara izlerini ve lekeleri giderme
Tespit edilebilmiş en güçlü antioksidandır.E vitamininden 50 kat,C vitamininden ise 20 kat daha güçlüdür.Antioksidan özelliği ile vücudumuzda kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan veya dışarıdan sigara,alkol ya da kirli havayla alınan zararlı maddeleri(serbest radikalleri) etkisiz hale getirir.
Antioksidan özelliğinin çok yüksek olması nedeniyle,en güçlü anti-aging(yaşlanmayı geciktirme)özelliğine sahip yağdır.
Yüksek miktarda (yaklaşık %68) konjuge linoleik asit,punicin asit ve fitohormon içerir.E vitaminin içeriği de yüksektir.Hücre yenileyici ve kolajen artırıcıdır.Cilt dokusu elastikiyetini güçlendirir.Kırışıkların onarılmasına yardımcı olan iyi bir antioksidandır.
İçeriğindeki A vitamininden dolayı kırışıklık önleyici özellikte,iyi bir nemlendiricidir.Cilde parlaklık ve canlılık kazandırır.Yağ asitleri ve linoleik asit içerir.Hücre yenileyicidir.Cilt için önemli ve kırışık giderici etkili bu özellikler,kayısı çekirdeğindeki suya geçen maddelerde bulunur.
Kayısı çekirdeği yağını şöyle hazırlayabilirsiniz:
Kayısı çekirdekleri gelişigüzel parçalanır,üstünü biraz geçecek kadar iyi su konur ve hafif ateşte kaynatılır.15 dakika kaynatıldıktan sonra bir kenara konur ve soğuyana kadar üstü kapalı olarak bekletilir.
Sonra ince tülbentten süzülür.Bu sulu çözeltiye,çözelti miktarınca zeytinyağı konur ve hafif bir ateşte suyu bitene kadar pişirilir(çok az su kalabilir).Sonra bekletilir ve bir şırınga yardımı ile yağ,sudan tamamen ayrılır.Cam bir şişede buzdolabında muhafaza edilir.
Bal,çiçek ve çam balı olmak üzere iki türlüdür.Çam balına salgı balı da denir.İçerisinde reçine bulunur.Bu sebeple yağlı ciltler tercih edebilirler.
Çiçek balı ise yağsızdır ve normal ciltler için preparat hazırlanırken kullanılır.
Arıların yaptığı bal peteklerinin eritilmesi yoluyla elde edilir.Kaliteli olmasına özen gösterilmelidir.Cildi pürüzlerden ve yağdan arındırır.
Doğal balmumu sarı renktedir.
Koyunun yününden elde edilir.İnsan saçındaki yağa çok yakın bir maddedir.Cildi iyileştirici ve koruyucu özellikleri vardır.Ancak koyunların parazitlere karşı korunmasında kullanılan bazı kimyasal ilaçların kalıntılarını içerebilir.Bu bakımdan satın alma sırasında dikkatli olunmalı,güvenilir yerden alınmalıdır.
Gliserin,sabun yapımı sırasında tabii yağların sabunlaşmasından sonra yağların bünyesinden ayrılan bir maddedir.
Sabun yapımında kullanılan hayvansal veya bitkisel yağlar ile genelde sodyum hidroksit(alkali)belli ölçülerde ısıtılır.200°C’ye çıkan sıcaklıkta sabunlaşma birkaç dakikada olur.Burada da gliserin yoğunlaşır ve alt kaplarda toplanır.
Gliserin,(diğer adları ile glycerınum,glycerine)Türk Kodeksi’nde de yer alan tabii bir maddedir.Renksiz,berrak,şurup kıvamında,higroskopik bir sıvıdır.Su ve sirke ike çok kolay karışır.
Doğal kozmetikte mutlaka bitkisel gliserin kullanılmalıdır!
İçeriğinde laurin asit,miristik asit ve yağ asitleri bulunur.Nemlendirici,yumuşatıcı,besleyici,serinletici özellikleri vardır.
Küçük molekülleri sayesinde ciltte emilimi çok hızlıdır.Cildin uzun zaman nemli kalmasını sağlar.Bozulmaya meyilli ciltlerde serinletici ve rahatlatıcı özelliğinden dolayı,bilhassa güneş yanıklarında tavsiye edilir.
Elma sirkesinde ‘alfa hidroksi’ asitlerden malik asit bulunur.Cildi temizler.Canlılık ve parlaklık verir.Cildin asidik yapısının korunmasına yardımcı olur.
Elma sirkesini şu şekilde yapabilirsiniz:
1.5 kg elmanın kabukları soyulur.Preslenerek suyu çıkartılır.Kabuklar ve sıkılan elma suyu bir kaba konulur.Arta kalan koçanı varsa o da ilave edilir.İçine 5 tatlı kaşığı toz şeker eklenir.Üzeri örtülecek kadar su konur.İstenirse 1 tatlı kaşığı organik elma sirkelerinden maya olarak katabilirsiniz.Üzeri bez ile örtülür.Güneş görmeyen ama çok da soğuk olmayan bir yerde 1 ay bekletilir.Arada bir karıştırılır.Otuz gün sonunda tülbentten süzülür.Cam bir şişeye doldurulup,ağzı sıkıca kapatılarak muhafaza edilir.
Maden suyu,yerin en derin katmanlarından çıkar ve yeryüzüne çıkarken geçtikleri katmanlardan mineralleri de alarak yol alır.Bu durumda bikarbonat,sülfat,klorit,kalsiyum,magnezyum,florür,demir ve sodyum gibi mineraller içerir.
Soda ise içilebilir nitelikteki herhangi bir suya karbondioksit eklenmesiyle elde edilir.Soda mineral içermez.
Doğal kozmetiklerde mineralli veya arıtılmış(arı su)sular da kullanılır.